ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ

Μονοήμερο - διήμερο - τριήμερο
Η Άνδρος, ως γνωστό, υπερέχει έναντι των άλλων νησιών των Κυκλάδων στο ποσοστό βροχοπτώσεων ανά έτος κι αυτό έχει ως αποτέλεσμα να διαθέτει πλήθος πηγών με πιο γνωστές της Σάριζας και του Ζένιου. Η γεωλογική ιδιομορφία της Άνδρου, με τα ψηλά βουνά και τις απότομες ρεματιές, ευνοεί το σχηματισμό νεφών και βροχοπτώσεων.  Δεν είναι τυχαίο ότι παλαιότερα το νησί ονομάζονταν Υδρούσα.

    Το νερό ως βασικό στοιχείο για την ύπαρξη ζώντων οργανισμών,  αλλά και ως στοιχείο που μειώνεται δραματικά παγκοσμίως,  χρόνο με το χρόνο, δεν θα μπορούσε να μην εντάσσεται  στη θεματολογία της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, και για αυτό το Κ.Π.Ε. Κορθίου δημιούργησε ως πρώτο πρόγραμμα «Το μονοπάτι του νερού», που εμπεριέχει όλες τις αξίες που συντηρούν τη ζωή στην Άνδρο.

ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

•         Οι μαθητές να κατανοήσουν και να αγαπήσουν τη φύση, όχι σαν ακίνητη περιουσία, αλλά σαν ζωντανό οργανισμό που χρειάζεται τη φιλία και τη βοήθεια μας.

•         Να αποκτήσουν γνώσεις για τις ιδιαιτερότητες του νερού και τη σημασία του στη φύση, την κοινωνία και τον άνθρωπο.

•         Να προσεγγίσουν βιωματικά την πορεία του νερού από την πηγή μέχρι τη θάλασσα  και να κατανοήσουν τη σημασία του σε όλες τις φάσεις της πορείας του συλλέγοντας, φωτογραφίζοντας, παρατηρώντας με την χρήση βιοδεικτών και αναλύοντας με την χρήση αντιδραστηρίων την καθαρότητα του νερού.

•         Να γνωρίσουν τα χαρακτηριστικά του φυσικού περιβάλλοντος της Άνδρου και να το ανιχνεύσουν μέσω των αισθήσεων τους.

•         Να γνωρίσουν τη σπουδαιότητα του νερού μέσα από τις λαϊκές παραδόσεις του τόπου και τις τέχνες παλαιότερων εποχών, καθώς και τη χρησιμότητα του ως βασική πηγή ενέργειας για τη λειτουργία των νερόμυλων.

•         Να αναγνωρίσουν τα οφέλη ή τις επιπτώσεις από τις ανθρώπινες παρεμβάσεις στο διάβα του νερού.

•         Να ασκηθούν στην ομαδική εργασία και να αναπτύξουν το πνεύμα συνεργασίας που απαιτεί η συλλογική δράση για επίλυση περιβαλλοντικών ζητημάτων.

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ

Ευαισθητοποίηση: Οι μαθητές ευαισθητοποιούνται στα μεγάλα περιβαλλοντικά προβλήματα της ρύπανσης και της μόλυνσης του νερού, καθώς και της κακοδιαχείρισής του. Αναγνωρίζουν ότι το νερό είναι το σημαντικό αγαθό για τη ζωή στο πλανήτη και διαμορφώνουν στάση απέναντι στο παγκόσμιο πρόβλημα διαχείρισής του.

Γνωστικό-Θεωρητικό:  Οι μαθητές γνωρίζουν για τα αποθέματα του γλυκού νερού παγκοσμίως και τις επιπτώσεις από την κακοδιαχείρισή του  και την αύξηση του πληθυσμού. Προσεγγίζουν τη σημασία του νερού μέσα από μύθους και παραδόσεις και συσχετίζουν αυτές με διάφορες περιοχές του τόπου.

Πρακτικό-Βιωματικό: Οι μαθητές ακολουθώντας  την πορεία του νερού, συλλέγουν νερό για ανάλυση από διάφορα σημεία, καταγράφουν τη χλωρίδα και πανίδα, καθώς και τις ανθρώπινες παρεμβάσεις (αυλάκια, αιμασιές, νερόμυλους, βρύσες) που εξυπηρετούν τις ανθρώπινες ανάγκες χωρίς να προσβάλλουν το περιβάλλον και την αισθητική. Φωτογραφίζουν οτιδήποτε κινεί το ενδιαφέρον για μελέτη και σχολιασμό, όπως εστίες ρύπανσης. Διαθέτουν όργανα που βοηθούν στην καταγραφή στοιχείων και ειδικό εξοπλισμό για να μπορούν να βαδίζουν μέσα στο νερό. Βιώνουν  την πορεία του νερού σαν να ήταν οι ίδιοι μέρος του ποταμού.

Δημιουργικό: Οι μαθητές, αφού επιστρέψουν στο Κ.Π.Ε., κάνουν ανάλυση όλων των στοιχείων που συνέλεξαν, συνεργάζονται κατά ομάδες και προτείνουν ιδέες και λύσεις σε προβλήματα που κατέγραψαν στο πεδίο έρευνας. Εκφράζουν με δημιουργικό τρόπο τις εντυπώσεις και ανησυχίες τους και προετοιμάζονται για την παρουσίαση των εργασιών τους.

Παρουσίαση: Οι ομάδες των μαθητών παρουσιάζουν τις εργασίες τους, συζητούν τις ιδέες τους, προτείνουν λύσεις  και αξιολογούν το πρόγραμμα.

ΜΟΝΟΗΜΕΡΟ

08:30 - 09:30	ΈΝΑΡΞΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Άφιξη των μαθητών στο Κ.Π.Ε. Κορθίου. Καλωσόρισμα των μαθητών, Ευαισθητοποίηση - Σύντομη παρουσίαση του προγράμματος και των ενεργειών που πρέπει να γίνουν στο πεδίο. Κανόνες Ασφαλείας που πρέπει να τηρούνται, Επεξήγηση του εξοπλισμού που θα χρησιμοποιηθεί. Χωρισμός των μαθητών σε ομάδες και εφοδιασμός απαραίτητου εξοπλισμού. (Ενδυματολογικός και τεχνικός εξοπλισμός).
09:30 - 10:00	ΕΠΙΒΙΒΑΣΗ ΣΤΟ ΛΕΩΦΟΡΕΙΟ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΤΟ ΠΕΔΙΟ
10:00 - 12:00	ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟ ΠΕΔΙΟ Πεζοπορώντας διανύεται το μονοπάτι από την πηγή των Αηδονιών ως τον Όρμο Κορθίου. Στην πηγή και σε άλλα επιλεγμένα σημεία γίνεται δειγματοληψία του νερού του ποταμού. Επιπλέον γίνονται μετρήσεις θερμοκρασίας, ταχύτητας νερού, ανέμου, φωτογραφίσεις, καταγραφή φυσικών ήχων και συλλογή ειδών. Συμπλήρωση με βάση τις καταγραφές και παρατηρήσεις των φύλλων εργασίας. Καταγραφή του τοπίου και συλλογή χώματος για την ανάλυσή του στο εργαστήριο. Παιδαγωγικά παιχνίδια στο πεδίο.
12:00 - 12:30	ΕΠΙΒΙΒΑΣΗ ΣΤΟ ΛΕΩΦΟΡΕΙΟ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟ Κ.Π.Ε. ΚΟΡΘΙΟΥ.
12:30 - 14:30	ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΜΑΘΗΤΩΝ. Οι μαθητές αναλύουν στο εργαστήριο με χρήση αντιδραστηρίων την ποιότητα του νερού που συνέλλεξαν σε διάφορα σημεία. Γίνεται εξαγωγή συμπερασμάτων για την ποιότητά του και για τις αιτίες που επιδρούν σε αυτήν. Στο εργαστήριο Η/Υ γίνεται η επεξεργασία των εικόνων και των φυσικών ήχων που καταγράφηκαν στο πεδίο. Οι μαθητές Α΄/θμιας εκπαίδευσης μικρότερων τάξεων και με την καθοδήγηση των Δασκάλων τους  δημιουργούν ζωγραφιές και μετέχουν σε δραστηριότητες – Παιδαγωγικά Παιχνίδια με βάση τα ερεθίσματα που έχουν δεχθεί από  το πεδίο. Οι ομάδες συμπληρώνουν και ελέγχουν τα φύλλα εργασίας τους και αρχειοθετούν τα τελικά συμπεράσματά τους και τις εντυπώσεις τους. Η κάθε ομάδα παρουσιάζει την εργασία της στην αμφιθεατρική αίθουσα του Κ.Π.Ε. Κορθίου και γίνονται συζητήσεις. Οι συμμετέχοντες συμπληρώνουν έντυπα αξιολόγησης του προγράμματος.
14:30	ΛΗΞΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΑΝΑΧΩΡΗΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ

ΔΙΗΜΕΡΟ

ΠΡΩΤΗ ΗΜΕΡΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
11:30 - 12:00	ΈΝΑΡΞΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Άφιξη των μαθητών στο Κ.Π.Ε. Κορθίου. Καλωσόρισμα των μαθητών
12:00 - 14:00	ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ  Ευαισθητοποίηση - Παρουσίαση του προγράμματος και των ενεργειών που πρέπει να γίνουν στο πεδίο. Κανόνες Ασφαλείας που πρέπει να τηρούνται, Επεξήγηση εξοπλισμού που θα χρησιμοποιηθεί. Ξενάγηση στους ιστορικούς χώρους του κτιριακού συγκροτήματος της Αγίας Τριάδας όπου στεγάζεται το Κ.Π.Ε. Κορθίου Κατανομή των μαθητών σε ομάδες. Εργασία στο Εργαστήριο Πληροφορικής του Κ.Π.Ε. Κορθίου
14:00	ΛΗΞΗ ΠΡΩΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ.
ΔΕΥΤΕΡΗ ΗΜΕΡΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
08:30 - 08:45	ΑΦΙΞΗ ΑΠΟ ΤΟ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ ΣΤΟ Κ.Π.Ε. ΚΟΡΘΙΟΥ Εφοδιασμός των μαθητών με τον κατάλληλο εξοπλισμό (ενδυματολογικό και τεχνικό).
08:45 - 09:15	ΕΠΙΒΙΒΑΣΗ ΣΤΟ ΛΕΩΦΟΡΕΙΟ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΤΟ ΠΕΔΙΟ.
09:15 - 11:30	ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟ ΠΕΔΙΟ. Πεζοπορώντας διανύεται το μονοπάτι από την πηγή των Αηδονιών ως τον Όρμο Κορθίου. Στην πηγή και σε άλλα επιλεγμένα σημεία γίνεται δειγματοληψία του νερού του ποταμού. Επιπλέον γίνονται μετρήσεις θερμοκρασίας, ταχύτητας νερού, ανέμου, φωτογραφίσεις, καταγραφή φυσικών ήχων και συλλογή ειδών. Συμπλήρωση με βάση τις καταγραφές και παρατηρήσεις των φύλλων εργασίας. Καταγραφή του τοπίου και συλλογή χώματος για την ανάλυσή του στο εργαστήριο. Παιδαγωγικά παιχνίδια στο πεδίο.
11:30 - 12:00	ΕΠΙΒΙΒΑΣΗ ΣΤΟ ΛΕΩΦΟΡΕΙΟ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟ Κ.Π.Ε. ΚΟΡΘΙΟΥ.
12:00 - 14:30	ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΜΑΘΗΤΩΝ. Οι μαθητές αναλύουν στο εργαστήριο με χρήση αντιδραστηρίων την ποιότητα του νερού που συνέλλεξαν σε διάφορα σημεία. Γίνεται εξαγωγή συμπερασμάτων για την ποιότητά του και για τις αιτίες που επιδρούν σε αυτήν. Στο εργαστήριο Η/Υ γίνεται η επεξεργασία των εικόνων και των φυσικών ήχων που καταγράφηκαν στο πεδίο. Οι μαθητές Α΄/θμιας εκπαίδευσης μικρότερων τάξεων και με την καθοδήγηση των Δασκάλων τους  δημιουργούν ζωγραφιές και μετέχουν σε δραστηριότητες – Παιδαγωγικά Παιχνίδια με βάση τα ερεθίσματα που έχουν δεχθεί από  το πεδίο. Οι ομάδες συμπληρώνουν και ελέγχουν τα φύλλα εργασίας τους και αρχειοθετούν τα τελικά συμπεράσματά τους και τις εντυπώσεις τους.
14:30	ΛΗΞΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΑΝΑΧΩΡΗΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ

ΤΡΙΗΜΕΡΟ

ΠΡΩΤΗ ΗΜΕΡΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
11:30 - 12:00	ΈΝΑΡΞΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Άφιξη των μαθητών στο Κ.Π.Ε. Κορθίου. Καλωσόρισμα των μαθητών
12:00 - 14:00	ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ  Ευαισθητοποίηση - Παρουσίαση του προγράμματος και των ενεργειών που πρέπει να γίνουν στο πεδίο. Κανόνες Ασφαλείας που πρέπει να τηρούνται, Επεξήγηση εξοπλισμού που θα χρησιμοποιηθεί. Ξενάγηση στους ιστορικούς χώρους του κτιριακού συγκροτήματος της Αγίας Τριάδας όπου στεγάζεται το Κ.Π.Ε. Κορθίου Κατανομή των μαθητών σε ομάδες. Εργασία στο Εργαστήριο Πληροφορικής του Κ.Π.Ε. Κορθίου
14:00	ΛΗΞΗ ΠΡΩΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ.
ΔΕΥΤΕΡΗ ΗΜΕΡΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
08:30 - 08:45	ΑΦΙΞΗ ΑΠΟ ΤΟ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ ΣΤΟ Κ.Π.Ε. ΚΟΡΘΙΟΥ Εφοδιασμός των μαθητών με τον κατάλληλο εξοπλισμό (ενδυματολογικό και τεχνικό).
08:45 - 09:30	ΕΠΙΒΙΒΑΣΗ ΣΤΟ ΛΕΩΦΟΡΕΙΟ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΤΟ ΠΕΔΙΟ.
09:30 - 13:30	ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟ ΠΕΔΙΟ. Πεζοπορώντας διανύεται το μονοπάτι από το γεφύρι των Λειβαδίων και παράλληλα με τη κοίτη του ποταμού ως τον υγρότοπο στο Παραπόρτι. Στην πηγή και σε άλλα επιλεγμένα σημεία γίνεται δειγματοληψία του νερού του ποταμού. Επιπλέον γίνονται μετρήσεις θερμοκρασίας, ταχύτητας νερού, ανέμου, φωτογραφίσεις, καταγραφή φυσικών ήχων και συλλογή ειδών. Συμπλήρωση με βάση τις καταγραφές και παρατηρήσεις των φύλλων εργασίας. Καταγραφή του τοπίου και συλλογή βιοδεικτών για την ανάλυσή. Παιδαγωγικά παιχνίδια στο πεδίο.
13:30 - 14:15	ΕΠΙΒΙΒΑΣΗ ΣΤΟ ΛΕΩΦΟΡΕΙΟ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟ Κ.Π.Ε. ΚΟΡΘΙΟΥ.

ΤΡΙΤΗ ΗΜΕΡΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
08:30 - 08:45	ΑΦΙΞΗ ΑΠΟ ΤΟ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ ΣΤΟ Κ.Π.Ε. ΚΟΡΘΙΟΥ Εφοδιασμός των μαθητών με τον κατάλληλο εξοπλισμό (ενδυματολογικό και τεχνικό).
08:45 - 09:15	ΕΠΙΒΙΒΑΣΗ ΣΤΟ ΛΕΩΦΟΡΕΙΟ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΤΟ ΠΕΔΙΟ.
09:15 - 11:30	ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟ ΠΕΔΙΟ. Πεζοπορώντας διανύεται το μονοπάτι από τον Όρμο Κορθίου και παράλληλα με τη κοίτη του ποταμού ως τον Ρωγό. Στην πηγή και σε άλλα επιλεγμένα σημεία γίνεται δειγματοληψία του νερού του ποταμού. Επιπλέον γίνονται μετρήσεις θερμοκρασίας, ταχύτητας νερού, ανέμου, φωτογραφίσεις, καταγραφή φυσικών ήχων και συλλογή ειδών. Συμπλήρωση με βάση τις καταγραφές και παρατηρήσεις των φύλλων εργασίας. Καταγραφή του τοπίου και συλλογή χώματος για την ανάλυσή του στο εργαστήριο. Παιδαγωγικά παιχνίδια στο πεδίο.
11:30 - 12:00	ΕΠΙΒΙΒΑΣΗ ΣΤΟ ΛΕΩΦΟΡΕΙΟ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟ Κ.Π.Ε. ΚΟΡΘΙΟΥ.
12:00 - 14:30	ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΜΑΘΗΤΩΝ. Οι μαθητές αναλύουν στο εργαστήριο με χρήση αντιδραστηρίων την ποιότητα του νερού που συνέλλεξαν σε διάφορα σημεία. Γίνεται εξαγωγή συμπερασμάτων για την ποιότητά του και για τις αιτίες που επιδρούν σε αυτήν. Στο εργαστήριο Η/Υ γίνεται η επεξεργασία των εικόνων και των φυσικών ήχων που καταγράφηκαν στο πεδίο. Οι μαθητές Α΄/θμιας εκπαίδευσης μικρότερων τάξεων και με την καθοδήγηση των Δασκάλων τους  δημιουργούν ζωγραφιές και μετέχουν σε δραστηριότητες – Παιδαγωγικά Παιχνίδια με βάση τα ερεθίσματα που έχουν δεχθεί από  το πεδίο. Οι ομάδες συμπληρώνουν και ελέγχουν τα φύλλα εργασίας τους και αρχειοθετούν τα τελικά συμπεράσματά τους και τις εντυπώσεις τους.
14:30	ΛΗΞΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΑΝΑΧΩΡΗΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ